جمعی بر این باورند که امکان سیر و سلوک در هر دوره و در هر زمان و مکان و شرایطی وجود ندارد و عصر کنونی و جهان مدرن با این شرایط و مقتضیات مکانی و زمانی، بستر لازم برای سیر و سلوک را فراهم نمی کند.
این دسته از افراد نگاهی سطحی و ظاهری به سیر و سلوک دارند و گمان می کنند که آداب سلوکیِ قرون و اعصارِ گذشته عیناً باید در اعصار بعدی اجرا شود. اینان اغلب همان دسته از افرادی اند که می پندارند که احکام نیز نباید با مقتضیات زمان و مکان مطابقت پیدا کند و در هر شرایط زمانی و مکانی باید همان احکام به صورت اولیه اجرا شود، هرچند مطابق با مقتضیات زمان و مکان نباشد.
اما سالک وحدت وجودی بر این باور است که :
الف- احکام و همچنین آداب سلوکی در هر زمان، لازم است که مطابق با شرایط و مقتضیات زمانی و مکانی باشد؛ و جانمایه اصول سیر و سلوک هرچند ثابت است، اما صورت و ظواهر آداب سلوکی متغیر است و ثابت نیست.
ب- در هر زمان و هر دوره ای، اهل سیر و سلوک وجود دارند و تغییر شرایط و تغییر نوع زندگی و پیچیدگی آن مانع از این نیست که اهل سلوک نتوانند سیر و سلوک داشته باشند؛ چون ملکوت در هر زمان و مکان، با اسبابی که مربوط به آن زمان و مکان است امکان سیر و سلوک و تجربه های سلوکی را برای سالکان فراهم می کند؛ و بر حسب وحدت وجود، اراده ملکوت بر این تعلق گرفته است که اهل سیر و سلوک همواره باشند و جهان خالی از اهل سیر و سلوک نباشد.
بر این اساس ضرورتی ندارد که کسی که قصد سلوک دارد از زندگی شهری و زندگی مدرن فاصله بگیرد و به روستا و کوه و دشت و جنگل و ... برود تا بتواند سلوک کند. ضررورت کوچ کردن از زندگی مدرن در اذهان کسانی رخ می نماید که به جمود آداب سلوکی اعتقاد دارند.
البته، ناگفته نماند که سالک وحدت وجودی نیز همانند سالکان دیگر، باور دارد که سالک نیاز دارد که در هرکجا زندگی می کند، بخشی از وقت خود را با خویشتن خویش خلوت کند؛ اما هجرت از شهر و دیار و ترک زندگی شهری و مدرن را یک اصل ضروری قطعی نمی داند.
رویش شاخه گلی وحشی در دل جنگل ، شکفتن شکوفه های بهاری ، پرواز پرندگان ، بار کشیدن مور ، جاری رود ، خروج پروانه از پیله . . .
همه و همه شاهدند بر اینکه سلوک هرگز از حرکت باز نمی ایستد و طعم خوش تغییر و رشد و آگاهی را ب جان سالک می چشانند .
آفتاب آمد دلیل آفتاب
وچود اساتید بزرگی مثل شما نشانگر همین حقیقت است که همواره ملکوت در هر زمان و مکانی ؛ شرایط و اسباب سلوک را برای سالکان مهیا می کند .
سپاس از اینکه هستید
سپاس استاد عزیز
به دلیل درهم تنیدگی دنیا و آخرت ، گاهی سلوک برای افرادی چون من سخت است و گاهی آسان ....
از خداوند دل و جانی آگاه می طلبم .