بحثی درباره سایه نداشتن پیامبران و امامان(ع)

متاسفانه، دقت کافی در تشخیص صحت و سقم روایاتِ و همچنین در فهم احادیث معتبر نشده است. بنا گذاشتن بر روایاتی که مشهوراما غیر معتبرند پیامدهای وحشتناکی را در پی داشته است. به عنوان مثال، باور بسیاری از مومنان این است که پیامبر و امام سایه ندارد و برای این باور خود به دو روایات، استدلال می کنند اما چند نکته لازم است که مورد عنایت قرار گیرد:

<!-- 1- یکی از این دو روایت ضعیف است به سبب وجودِ راویِ مجهول الحالی با نام "علی بن معبد"؛ و در  سند روایت دیگر  علی بن فضال (علی بن حسن بن فضال) است که از نظر جمعی از عالمان شیعه، فطحی مذهب بوده است و در مذهبش انحراف وجود داشته است. (ر.ک: خلاصة الاقوال علامه حلی؛ و تنقیح المقال و ...)

<!--2- به نظر محققانی همچون شیخ انصاری، خبر واحدی که از طریق راویان موثق نقل شده باشد و قطعی الصدور نباشد فقط در احکام معتبر است و در امور اعتقادی، خبر واحد حجیت ندارد زیرا بسیاری از احکام ظنی الصدور است و کنار گذاشتن خبرهای واحد، سبب تعطیل احکام می شود؛ اما در جزئیات امور اعتقادی ضرورتی ندارد که ما اعتقادی بر اساس دلیل غیر قطعی برای خود داشته باشیم و خلاصه نباید با استناد به خبر واحد، اعتقادی را ما برای خودمان بنا کنیم؛ زیرا این کار به منزله ساختن ساختمانی بزرگ بر روی ستونی ضعیف است.

<!-- 3-هر روایتی که با آیه قرآن و با ادله قطعیِ عقلی منافات داشته باشد مردود است؛ و به حکم عقل، هر چیزی که وجودِ جسمانی داشته باشد دارای سایه است. در ضمن، آیه 48 از سوره "نحل" تصریح می کند که چیزی که وجود مادی داشته باشد سایه دارد.

<!-- 4- اگر پیامبران و امامان سایه نداشتند، قطعا مردم متوجه این فرق می شدند و به ایشان ایمان می آورند و شبهه ای برای کسانی که با ایشان روبرو می شدند باقی نمی ماند اما می دانیم که در زمان حیات پیامبران و ائمه (ع)، اکثریت مردم به ایشان نمی آورند و گاهی از ایشان، معجزه مطالبه می کردند؛ و اگر ایشان سایه نداشتند، آن ها سایه نداشتن خود را معجزه قلمداد می کردند.

<!--5 - اگر پیامبران و امامان سایه نداشتند، الگوی مناسبی برای توده مردم نبودند؛ زیرا الگو باید از سنخ مردم باشد و فقط در جنبه  معرفت بالاتر از دیگران باشد. در آیه آخر سوره "کهف" نیز تصریح شده است که پیامبر(ص) بشری همانند شماست ولی به او وحی می شود.