صبر در نزد عوام به معنای شکیبایی و تحمل مصائب است؛ و در ادبیات عرفانی، صبر فضیلتی است که شئون مختلفی دارد؛ یعنی یک وجهِ صبر تحملِ مصائب است و وجه دیگر آن خویشتنداری از انجام امور ناشایست است و وجه سومش استقامت و تداوم در انجام امور شایسته و وظایف است.
آنچه محی الدین را متمایز از بسیاری می کند این است که چون محی الدین هیچ چیزی را مطلق نمی داند، شکیبایی و استقامت و خویشتنداری را نیز به طور مطلق ، فضیلت نمی داند . از این رو، وی در کتاب فتوحات، مقامی را با عنوان "مقام ترک صبر" قائل می شود و در فصوص الحکم بر همین اساس درفص ایوبی تصریح می کند که حضرت ایوب یک دوره صبوری کرد و به خداوند از بلاها شِکوه و شکایت نکرد؛ و پس از مدتی، دریافت که زمان آن رسیده است که شِکوه به درگاه خداوند کند و بخواهد که مصائب او برطرف شود؛ یعنی کار به جایی رسیده است که ترک صبر در آن موقعیت پسندیده است و حضرت حق نیز همین را می پسندد؛ و همان هنگام بود که گرفتاری هایش برطرف شد. برای اطلاع بیشتر از دیدگاه محی الدین در این باره، به فص ایوبی از کتاب فصوص الحکم مراجعه شود.
استاد ارجمند
اینکه صبر در دو معنای متفاوت دیگر هم به کار می رود دریچه تازه ای را به روی من گشود ......
سپاس فراوان از شما