سالکان و عارفان راستین اهل فرقه سازی نیستند و خودشان نیز عضو ثابتِ هیچ فرقه و حزب و گروهی نیستند؛ گرچه به موقع به صورت موردی، بر خود وظیفه می دانند که سخن حق را بگویند و از حق، دفاع کنند. اکنون این پرسش مطرح می شود که چرا آن ها چنین روشی دارند؟
مشکل فرقه ها این است که اگر ابتدا -به فرض- به قصد و نیتِ خوبی تشکیل شوند و روش آن ها نیز شایسته باشد، اما به تدریج به عوارضی دچار می شوند که به برخی از آن ها اشاره می کنم:
1- از خصائص فرقه ها این است که گرفتار تعصبات فرقه ای می شوند و همواره حزب و فرقه خود را تایید می کنند و فرقه ها و حزب های دیگر را انکار می کنند. این در حالی است که هیچ فرقه ای خالی از اشتباه و نقطه ضعف نیست و همانند یک تیم فوتبال است که روزی عملکرد خوبی دارد و روزی عملکرد بد.
کسی که عضو یا طرفدار هیچ فرقه ای نیست به سبب اینکه تعصبِ فرقه ای و تیمی ندارد، نقاط ضعف را در کنار نقاط مثبت می بیند و قضاوت های او به انصاف نزدیک تر است؛ اما کسی که عضو یک فرقه یا تیم است، یا طرفدار آن محسوب می شود ،خواسته یا ناخواسته، نگاهی متعصبانه و جانبدارانه پیدا می کند و نمی تواند قضاوت های منصفانه ای داشته باشد.
2- از خصائص فرقه ها این است که فرقه ها و گروه های دیگر را رد می کنند و خود خواه و خودمحور می شوند؛ و از این رو، به تدریج به جای اینکه نقاط ضعف خود را اصلاح کننند، به سبب استفاده نکردن از نقطه نظر های اصلاحی دیگران، کم کم به انحراف گرایش پیدا می کنند. به بیان ساده تر، نگرش فرقه ای سبب می شود که هر فرقه ای تبدیل به یک سیستم بسته شود؛ و سیستم بسته چون با بیرون از خود ارتباط سازنده ای ندارد، همانند آبِ راکد تعفن پیدا می کند.
3- همچنین، فرقه ها به منظور بقای خود، یا به منظور رشد خود، ناگزیر می شوند که اراده معطوف به قدرت داشته باشند؛ و از این رو، فرقه ها با قدرت های دیگری که به آن ها وعده و وعید می دهند در مسیر ناراستی، همراه می شوند؛ و در این گونه موارد، وقتی کسی عضو یک تیم یا یک فرقه است در واقع اراده مستقلی از خود ندارد و ناگزیر است که به خواستِ بقیه و خواستِ تیم تن بدهد.
بسیار دقیق و منطقی بیان فرمودید . در جایی ک افکار و اندیشه های خودمان قابل بررسی است تا پالایش بشود دیگر بدنبال گروه و فرقه بودن کاری واقعا ناپسند و گمراه کننده میباشد .
با سلام و احترام
بسیار عالی بود . این موضوع را کسی درک می کند که خودش تجربه فرقه گرایی را چشیده باشد .
بنده چون در طول زندگی ام دوبار این تجربه را داشته ام می دانم که فرقه گرایی درنهایت یعنی تبدیل شدن به ذهنی کانالیزه شده که فقط از سران آن فرقه تغذیه می شود .
و هرگونه انتقاد از آن منبع به منزله گناه و جنایت محسوب می شود .
مسلما چنین تک بعدی نگری با روحیه آزادنگری و کل نگری یک سالک راستین منافات دارد .
سلام. دوست عزیز نمی دانم چرا اینقدر روی فرقه حساسیت وجود دارد. تشیع هم خود را فرقۀ ناجیه می داند. قرآن ما را از فرقه فرقه شدن نهی کرده، ولی نگفته حتی برای جدایی حق از باطل هم فرقه نشوید، که قرآن خودش فرقان است.